خرج چک دریافتی
چک به عنوان یکی از مهمترین اسناد تجاری، نقش حیاتی در نظام اقتصادی هر کشور ایفا میکند و در ایران نیز به عنوان ابزار اصلی پرداخت شناخته میشود. سالانه حدود 40 تا 50 درصد از پرداختها در کشور از طریق چک انجام میشود.
تعریف چک
چک، که واژهای فارسی است، به معنای نوشتهای است که با استفاده از آن میتوانید پولی که در بانک دارید را برداشت یا به شخص دیگری حواله کنید. در گذشته، چک با نامهای قباله، حجت، منشور عهدنامه و برات نیز شناخته میشد.
طبق ماده ۳۱۰ قانون تجارت، چک نوشتهای است که صادرکننده وجوهی را که در نزد محال علیه دارد، کلاً یا بعضاً مسترد یا به دیگری واگذار میکند. به زبان سادهتر، چک یک سند تجاری است که بانک برای استرداد وجه و اعتبار قابل استفاده یا انتقال آن به اشخاص دیگر به صاحب حساب میدهد.
انواع چکهای بانکی
چکهای بانکی به دو دسته اصلی تقسیم میشوند که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند:
1.چکهایی که توسط صاحب چک صادر میشوند:
•چک عادی: رایجترین نوع چک است. صاحب حساب با استفاده از دارایی خود نزد بانک، چکی را در وجه شخص مورد نظر صادر میکند. برای نقد کردن این چک، باید به شعبه بانکی که چک توسط آن صادر شده مراجعه کنید.
•چک تایید شده یا گواهی شده: این چک مشابه چک عادی است، اما بانک پرداخت وجه را تأیید میکند. به این ترتیب، حتی اگر در حساب صادرکننده چک وجه لازم وجود نداشته باشد، بانک مبلغ چک را پرداخت میکند.
2.چکهایی که توسط بانک صادر میشوند:
•چک بین بانکی (رمزدار): این چک به درخواست صاحب حساب و توسط بانک صادر میشود و برای بانکهای دیگر قابل استفاده است. امکان وصول این چک به صورت نقدی وجود ندارد و بانک صادرکننده مبلغ را به حساب بانکی شخص مورد نظر در بانکهای دیگر منتقل میکند.
•چک تضمین شده (تضمین شده رمزدار): این چک نیز توسط بانک صادر میشود و پرداخت وجه به گیرنده چک توسط بانک تضمین میشود. حتی اگر در حساب صاحب حساب وجه کافی وجود نداشته باشد، امکان نقد کردن آن در همه شعب بانک صادرکننده وجود دارد.
•چک مسافرتی: این چک نیز توسط بانک صادر میشود و وجه آن در شعب همان بانک یا توسط نمایندگان و کارگزاران آن بانک قابل دریافت است. چک مسافرتی گزینهای مناسب به جای حمل پول نقد است.
نتیجهگیری
چک به عنوان یکی از ابزارهای اصلی پرداخت در ایران، با وجود چالشها و ریسکهای موجود، همچنان نقش مهمی در نظام اقتصادی ایفا میکند. آشنایی با انواع چکها و کاربردهای آنها به صاحبان کسبوکارها کمک میکند تا در مدیریت مالی خود بهتر عمل کنند و از امکانات موجود بهرهبرداری بیشتری داشته باشند.